قیمت پسته 1403 (قیمت روز پسته ایران و جهان) + عوامل و دلایل

در این مقاله قیمت پسته در سال 1403 در بازار ایران و جهان را مرور می کنیم و به بررسی عوامل موثر بر قیمت پسته می پردازیم و دلایل افزایش قیمت آن در بازار را بررسی می کنیم.

اگر می خواهید پسته خود را در بورس عرضه کنید مقاله راهنمای فروش پسته در بورس را مطالعه کنید.

اگر بدنبال خرید مستقیم پسته از باغدار هستید به صفحه خرید پسته مراجعه کنید. ارسال سفارشات نیز رایگان است.

ما را در اینستاگرام دنبال کنید.

قیمت پسته (تاریخ بروزرسانی 1403/02/29)

قیمت پسته عمده فروشی

نوع پسته	قیمت هر کیلو (تومان)	اونس
پسته اکبری	590.000	20-22
پسته اکبری	575.000	22-24
پسته عباسعلی دامغان	450.000	22-24
پسته عباسعلی دامغان	440.000	24-26
پسته عباسعلی دامغان	430.000	26-28
پسته عباسعلی دامغان	390.000	28-30
پسته کله قوچی	550.000	20-22
پسته کله قوچی	520.000	22-24
پسته احمدآقایی	500.000	24-26
پسته خنجری	390.000	24-26
پسته فندقی	450.000	30-32

قیمت عمده پسته تازه(بدون خوشه)

نوع پسته	قیمت هر کیلو (تومان)
پسته اکبری تازه	210.000 تومان (ناموجود)
پسته شاهپسند تازه	180.000 تومان (ناموجود)
پسته احمدآقایی و عباسعلی تازه	170.000 تومان (ناموجود)

فرم تامین کننده پسته

اگر شما باغدار یا تامین کننده پسته هستید اطلاعات خود را در فرم زیر وارد کنید تا با شما تماس بگیریم:

خرید پسته

قیمت روز پسته در سایت های جهانی

نوع پسته	قیمت(دلار)-بسته 5 پوندی
پسته کالیفرنیا	55.57
پسته ایران	33.72
پسته ترکیه	19.76

عوامل موثر بر قیمت پسته

ریز یا درشت بودن پسته (اونس پسته)

هرچند خواص پسته به ریز و درشت بودن آن بستگی ندارد اما این عامل اصلی ترین عامل تعیین قیمت پسته است. اونس پسته یا سایز پسته یک معیار عددی برای نشان دادن اندازه آن است. برای محاسبه انس پسته 142 گرم پسته را به گروه های 5 تایی تقسیم می کنند. تعداد این گروه ها مشخص کننده انس پسته است. برای مثال پسته اکبری که سایز درشتی دارد اونس 20-22 دارد و پسته فندقی که سایز کوچکی دارد اونس 28-30 دارد.

هرچه اونس پسته پایین تر باشد یا به عبارت بهتر سایز پسته درشت تر باشد قیمت آن نیز بالاتر می رود. برای مثال قیمت پسته اکبری انس 20-22 بالاتر از سایر پسته هاست. معمولا پسته های اکبری و کله قوچی از انواع احمد آقایی و فندقی پایین تر است.

• انس بین 20 تا 22: خیلی درشت
• انس بین 22-24: درشت
• انس بین 24-26: متوسط
• انس بالاتر از 26: ریز

در بورس پسته بیشتر پسته های اونس 28 و بالاتر عرضه می شود. در مقاله ی آموزش بورس پسته می توانید اطلاعات بیشتری کسب کنید.

نوع پسته

پسته انواع مختلفی دارد. اکبری، احمدآقایی، فندقی، کله قوچی و عباسعلی تنها چند نمونه از انواع پسته هستند.در مقاله ای درباره انواع مختلف پسته و راه های شناسایی آن پرداختیم. بطور کلی بیشتر این نام ها به برندهایی تبدیل شده اند که در قیمت گذاری پسته ها تاثیرگذارند. بطور مثال صرفا نام پسته اکبری بعنوان یک پسته خوش فرم و خوشمزه فارغ از اینکه کیفیت پسته به چه صورت باشد، مطمئنا بر قیمت گذاری آن تاثیر می گذارد.

ظاهر پسته (لکه دار بودن پوست استخوانی پسته)

یکی دیگر از عوامل تاثیرگذار بر قیمت پسته، ظاهر آن است. مسلما پسته ای که دارای پوست استخوانی سفید، تمیز و بدون لکه باشد نسبت به پسته ای که پوست شکسته، زرد، کدر و تیره دارد، قیمت بسیار مناسب تری خواهد داشت. به همین دلیل هنگام برداشت پسته باید از کارگران کارآزموده استفاده شود تا بتوانند پسته را بصورت صحیح برداشت کنند تا دچار لکه نشود. فرآیند فرآوری پسته (پوست کنی، خشک کردن و …) در صورتیکه به درستی و با دستگاه های با کیفیت انجام نشود ممکن است باعث شکستگی پوست پسته و لکه دار شدن آن شود.

خندان بودن پسته

پسته ای که خندانی قابل قبولی دارد و مغز آن بیشتر قابل رویت باشد، قیمت بالاتری نیز خواهد داشت. اگر پسته در زمان مناسب برداشت شود و جزء ارقام خوب باشد پسته بطور طبیعی پوست استخوانی خود را شکسته و خودنمایی می کند. متاسفانه در بازار عده ای پسته آب خندان را به قیمت پسته خندان طبیعی به مشتری می فروشند. پسته های آب خندان پسته هایی هستند که بطور طبیعی باز نشده اند و از طریق شوک حرارتی حاصل از قرار دادن پسته در آب گرم و فرو بردن آن در آب سرد بوجود می آید.

کهنه یا تازه بودن پسته

اصطلاح پسته امساله به این موضوع اشاره دارد که پسته محصول امسال است. پسته ای که بیش از یکسال مانده باشد دارای بو و طعم نامطبوعی است که در نتیجه فساد چربی موجود در پسته ایجاد می شود. بسیاری از دلالان پسته های مانده خود را با نمک یا ادویه جات دیگر بو داده تا طعم بد آن به چشم نیاید. برخی نیز با استفاده از قرص میزان ماندگاری پسته را افزایش می دهند. بطور کلی قیمت پسته امساله همواره بیشتر از سایر پسته هاست.

میزان پوچی پسته

اگرچه این روزها پسته های پوچ در کارگاه ها فرآوری پسته جداسازی می شوند اما تا چندی پیش وجود پسته پوچ بار باعث کاهش قیمت پسته می شد.

دلایل بالا بودن قیمت پسته

شرایط دشوار محیطی تولید پسته باعث افزایش قیمت پسته خام می شود.

پسته برای رشد به شرایط جغرافیایی و آب و هوایی خاصی نیاز دارد. این درخت می تواند در قلب بیابان و در خاک ضعیف رشد کند.البته زهکشی صحیح برای این درخت ضروریست. درخت پسته به زمستان های سرد و تابستان های گرم و طولانی علاقه دارد. درختان پسته معمولا هزار ساعت یا 3 ماه از سال را باید در دمای حدود 5 درجه سانتیگراد بگذرانند. حتی دماهای زیر صفر درجه (جایی که زمین یخ میزند) هم به این درخت آسیبی نمی زند و این دما برای اینکه گل ها و غنچه هایش در تابستان آسیب نبیند ضروریست. در تابستان نیز رطوبت هوا باید کم و روزها طولانی باشد تا پسته اصطلاحا مغز ببندد.

همانطور که مشاهده می کنید پیدا کردن چنین شرایطی دشوار است. به همین دلیل است که تقریبا 85 درصد پسته جهان فقط در چند استان ایران و کالیفرنیای آمریکا کشت می شود. کالیفرنیا با تولید 51 درصد پسته جهان در رتبه اول و ایران با تولید 31 درصد در جایگاه دوم است و مابقی در کشورهایی نظیر ترکیه، سوریه و افغانستان کشت می شود. در مقالات قبلی مزیت پسته ایران نسبت به سایر نقاط جهان را توضیح دادیم.

این روزها با توجه به بحران کم آبی و خشکسالی در کالیفرنیای آمریکا و ایران تولیدکنندگان پسته دچار مشکل شده اند. همین عامل باعث شده قیمت آب بالا برود و کشاورزان هزینه ی بالاتری بابت آن بپردازند که در نهایت منجر به افزایش هزینه های سربار  نهایتا افزایش قیمت پسته می شود.

بلوغ و باروری دیرهنگام باعث افزایش هزینه ها و کاهش نرخ برگشت سرمایه می شود.

اگر با توجه با قیمت بالای پسته در فکر این هستید که باغ پسته حداث کنید و در مدت کوتاهی سود چندانی به جیب بزنید باید بگویم سخت در اشتباهید. پسته یک سرمایه گذاری کوتاه مدت نیست. اگر همین امروز (1399) هم باغ پسته خود را احداث کنید تا سال 1415 سود سرمایه گذاری خود را نخواهید دید و تا آن روز باید هزینه کنید.

پس از اینکه محل مناسب کاشت پسته را پیدا کردید باید 15 سال صبر کنید تا درخت پسته به بلوغ برسد. درخت پسته در 5 سال اول هر سال فقط نهایتا دو کیلو پسته تازه می دهد. از 5 تا 10 سالگی این میزان به حدود 15 کیلوگرم پسته تازه و یا 6 کیلوگرم پسته خشک می رسد. بعد از 15 سالگی است که درخت به بلوغ رسیده و در حدود 37 کیلو پسته تازه یا 15 کیلوگرم پسته خشک تولید می کند و تازه به اوج تولیدش می رسد. این یعنی بعد از 15 سال تازه طعم شیرین سود سرمایه گذاری خود را خواهید چشید.

همه اینها باعث می شود قیمت روز پسته ای که شما مشاهده می کنید به یک تاریخچه حداقل 15 ساله برگردد تا هزینه های آن را جبران کند.

پایین بودن بهره‌وری هر درخت باعث افزایش قیمت آن می شود.

پس از پیدا کردن مکان مناسب برای پرورش پسته و بعد از اینکه 15 سال صبر کردید باید بدانید که:

• فقط درختان ماده پسته تولید می کنند.
• هر درخت ماده فقط می تواند در حدود 15 کیلو پسته خشک تولید کند.
• پسته های نر فقط به گردافشانی مشغولند و پسته نمی دهند. جالب است بدانید 10 تا 15 درصد درختان هر باغ پسته را درختان نر تشکیل می دهد.
• اگر شرایط آب و هوایی مناسب نباشد، درختان بطور مناسب پسته نمی دهند.
• عدم گرده افشانی مناسب در فصل گل دهی منجر به کاهش تولید پسته می شود.
• وزن ناخالص تولیدی پسته نسبت به سایر آجیل ها پایین تر است.
• فرآورده های جانبی پسته نسبت به سایر آجیل ها بسیار محدود است. مثلا کره بادام زمینی یا شیر بادام از فرآورده های سایر آجیل هاست که باعث سودآوری بیشتر آن آجیل در بخش های دیگر شده و یا چوب گردو بعنوان یک محصول جانبی از باغ گردو قابل فروش است اما تابحال شما صندلی چوبی از جنس درخت پسته دیده اید؟ البته محصولاتی نظیر مربای پوست پسته از فرآورده های پسته است اما بازاریابی خوبی برای آن انجام نشده و مشتری چندانی ندارد.
• در نهایت اینکه نباید هر سال منتظر پسته باشید چرا که پسته یک درخت سال آور است. اگر با مفهوم سال آور آشنا نیستید باید بگویم سال آور به این معناست که درخت یکسال میوه می دهد و یکسال میوه نمی دهد. پسته، انبه، گلابی و سیب درختان سال آور هستند. علت این است که در سال باردهی محصول، درخت کل تغذیه و مواد مغذی خود را تخلیه می کند و بار می دهد و سال بعد مواد غذایی را ذخیره می کند، به همین علت میوه نمی دهد.

همه این عوامل باعث می شود باغداران همواره به فکر سال بعد خود نیز باشند و قیمت پسته را با توجه به اینکه سال بعد پسته ندارند تعیین کنند.

هزینه های سربار تولید پسته بالاست.

با وجود پیشرفت تکنولوژی، اما باز هم در فرایند برداشت پسته نیاز به نیروی انسانی است. پسته ها باید با دست برداشت شوند و در هنگام برداشت پسته باید کاملا دقت شود و از کارگران حرفه ای استفاده شود چرا که اگر پسته به زمین بیوفتد پوست آن لک شده و از قیمت آن کم می شود. پس از چیدن، پسته ها باید پوست شوند. این کار تا همین چند سال پیش بصورت دستی انجام شد. حتی امروزه نیز برخی پسته را با دست پوست می کنند چرا دارای قیمت بالاتری در بازار است، ولی کارگاه های پسته پوست کنی امروزه بصورت مکانیزه این کار را انجام می دهد که خود هزینه هایی دارد. در ادامه بحث خشک کردن و سورتینگ پسته به میان می آید که آن هم بصورت دستی یا ماشینی امکانپذیر است. در مرحله کنترل کیفیت هم باید نیروی انسانی حضور داشته باشد تا از کیفیت محصول بسته بندی مطمئن شود. حتی در آمریکا که مهد تکنولوژی هست هنوز هم برای نظارت بر تجهیزات، بارگیری و تخلیه باید نیروی انسانی حضور داشته باشد.

یکی دیگر از مشکلات برداشت پسته این است که پسته به یکباره نمی رسد. بنابراین معمولا پسته طی سه دوره در فصل تابستان برداشت می شود. در دوره اول معمولا 60 درصد پسته چیده می شود و مابقی به دوره های بعد موکول می شود.

از مواردی دیگری که در فصل برداشت پسته شاهد آن هستیم، موضوع دزدی پسته است. سارقان در هنگام شب به باغات پسته می زنند و پسته ها را چیده و می دزدند. این کار علاوه بر هزینه پسته های به سرقت رفته باعث خساراتی به باغدار و باغ نیز می شود؛ بطور مثال شکسته شدن شاخه درختان. عده ای نیز برای جلوگیری از این اقدامات تصمیم به استخدام تعدادی نگهبان در باغ می گیرند.

تمامی موارد بالا بعلاوه افزایش قیمت کود و سم و مواد شیمیایی باعث افزایش هزینه های باغدار و در نتیجه افزایش قیمت پسته می شود.

عوامل اقتصادی بر قیمت پسته بسیار موثر است.

واسطه ها و دلالان از دیگر عوامل افزایش قیمت پسته در ایران هستند. واسطه ها در ایران به میزان باغدار سود میکنند. دلالانی که حتی یک روز هم زحمت باغداری را نمی چشند. اکثرا خرید پسته از درب باغ تا عرضه آن در مراکز فروش پسته با چندین واسطه و دلال همراه است. عدم وجود مرکز عرضه مستقیم پسته باغدار، باعث ایجاد چنین مافیایی می گردد.

یکی دیگر از عواملی که بشدت بر قیمت پسته در کشور ما تاثیرگذار است، قیمت ارز است. این روزها با افزایش سرسام‌آور قیمت ارز بسیاری از تولیدکنندگان تمایل دارند محصولات خود را صادر کنند. صادرات پسته نسبت به فروش آن در داخل، برای باغداران و خصوصا واسطه ها و دلالان بسیار سودآورتر است چرا که آن را به نرخ پسته جهانی می فروشند.

صادرات پسته به 2 صورت تازه و خشک صورت می گیرد. پسته تازه معمولا به کشورهای نزدیک و حاشیه خلیج فارس انجام می شود؛ چرا که پسته تازه قابلیت ماندگاری کمی دارد و از طرفی شیخ نشین های حاشیه خلیج فارس پول خوبی بابت پسته می دهند. نوع دوم صادرات پسته خشک هست که به کشورهایی نظیر چین و اروپا انجام می گیرد.

از طرف دیگر قابل پیش بینی نبودن شرایط اقتصادی آینده، همواره باغداران را مجبور می کند تا قیمت پسته خود را بالاتر از سال گذشته تعیین کنند و این جدای از هزینه های تمام شده تولید پسته و حاشیه سود در آن سال است.

علت تفاوت قیمت پسته و بادام زمینی

حال که موارد بالا را مطالعه کردید و هنوز تعجب می کنید که چرا قیمت پسته تقریبا 4 برابر قیمت بادام زمینی است بیایید به مقایسه فرآیند تولید و هزینه های هر کدام بپردازیم:

نحوه رشد بادام زمینی:

گیاه بادام زمینی را در خاک بکارید. چند ماه صبر کنید. بادام زمینی بسیار زیادی را می توانید با ماشین آلات مخصوص لوبیا برداشت کنید. می توانید یکبار دیگر در همان سال اینکار را انجام دهید.

نحوه رشد پسته:

محل مناسب کاشت پسته و مکان باغ را پیدا کنید. 15 سال صبر کنید. اگر براثر خشکسالی درختان به 15 سالگی رسیدند تازه سختی کار شروع می شود. در بهار حتما باید گرده افشانی صورت بگیرد. سپس با استفاده از ابزارآلات مخصوص پسته نسبت به برداشت آن اقدام کنید یا از کارگران ماهر استفاده کنید. این را هم درنظر بگیرید درختانتان سال دیگر پسته ای ندارند.

حال متوجه دلیل اختلاف قیمت پسته و بادام زمینی شدید؟

اگر بدنبال آجیل با کیفیت هستید به صفحه خرید آجیل مراجعه کنید.